اولین فرودگاه ایران کجاست؟ | سفر هوایی به ترکیه از بوستانی در جنوب شهر
تاریخ انتشار: ۵ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۴۷۷۲۷۸
همشهری آنلاین - زهرا بلندی: صحبت از فرودگاهی است که در سال ۱۳۹۰ شمسی به بوستان ولایت تبدیل شد اما هنوز آثار به جامانده از آشیانههای پرواز آن در ضلع شمالی بوستان ولایت، کنار شهربانوی فعلی دیده میشود. فرودگاهی که پیشینه جالب و شنیدنی دارد.
قصههای خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
داستان شکلگیری آن به سال۱۳۰۱ برمیگردد؛ وقتی برای اعزام ۲فروند هواپیما به تهران، دولت وقت به فکر اختصاص زمین مناسب و مسطح برای فرود هواپیما در این شهر افتاد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اولین فرودگاه کشور در مقایسه با فرودگاههای امروزی فاقد هرگونه امکاناتی بود. این فرودگاه در ابتدا حتی فاقد آشیانه بود و باند فرود آن فقط میدان بزرگ و مسطحی بود که دارای چمن و خاک بود که خلبانها از آن برای فرود یا پرواز استفاده میکردند. در آن زمان بیسیم و دستگاههای ارتباطی وجود نداشت و از اینرو برج مراقبت هم در این فرودگاه دیده نمیشد. رمپ پروازی گوشهای از این میدان را تشکیل میداد که به محل نگهداری و تعمیر هواپیماها نزدیک بود.
نمای متفاوتبا ورود نسلهای مختلف هواپیما به کشور و استقرار آنها در این مکان، این مجموعه گسترش پیدا کرد و با اضافه شدن مسیرهای تاکسی وی و پارکینگهای مخصوص جنگندههای تاکتیکی وقت شکل ظاهری این فرودگاه به شکل یک بیضی که باندهای پروازی آن مانند یک ضربدر درون آن قرار گرفته است درآمد و به تدریج ساخت و سازهایی در زمین فرودگاه انجام و بر طول باند افزوده شد.
برج مراقبتدر همین زمان ساختمانهایی در ضلع شمالی این فرودگاه ساخته شد که به آشیانه هواپیماها اختصاص پیدا کرد. این ساختمانها در کنار نخستین برج مراقبت کشور که در ۲ طبقه طراحی و ساخته شده، حالا باارزشترین مکان تاریخی این بوستان است. ساختمانها با اسکلت چوبی و با معماری کاملاً سنتی و سقفها و رواقهای آشیانه هم بهطور کامل از چوب ساخته شدهاند.
آثار به جامانده از باارزشترین بخشهای فرودگاههمه خلبانان کشور در رشتههای نظامی و غیر آن دستکم بخشی از دوران آموزشی خود را در این مجموعه طی کردهاند و همین امر اهمیت این پادگان را مشخص میکند. این پادگان از نظر معماری نیز دارای ارزش است. مارکوف از معماران سرشناس روس مقیم ایران معماری آشیانههای این پادگان را انجام داده است.
فرودگاه قلعهمرغی با مساحت ۶هزار و ۳۰۰ مترمربع، ۱۲آشیانه دارد. اولین آشیانههای هواپیما و اولین برج مراقبت کشور که در ۲طبقه طراحی شده است از باارزشترین مکانهای این فرودگاه به حساب میآید که حالا در ورودی شهربانو قرار دارد و گاه توجه برخی عابران پیاده را به خود جلب میکند. این ساختمانها در سال ۱۳۰۳ با اسکلتهای چوبی و با معماری کاملاً سنتی ساخته شده و سقفها و رواق این آشیانه کاملاً با چوب ساخته شده است.
در کنار این آشیانه ارزشمند آشیانههای دیگری هم ساخته شد که هماکنون دارای سقفی با همان طراحی اما از جنس فوم است و نشان از بازسازی و مرمت این اثر در طول زمان دارد. طول این باند اولیه بسیار کوتاه بود اما به مرور زمان و طی سالهای ۱۳۱۰، ۱۳۱۵، ۱۳۲۷ و ۱۳۳۵ طول این باند افزایش پیدا کرد.
با توجه به این که قدمت این فرودگاه کمی بیشتر از تاریخ شکلگیری نیروی هوایی ایران است باندهای این فرودگاه به جز هواپیماهای جت پهنپیکر پذیرای تمامی انواع هواپیماهای وارد شده به کشور بوده است. از آنسن وفیوری وآداکس و هاکر وداکوتا ... گرفته تا حتی بوئینگ ۷۰۷ شرکت ایرفرانس که به اشتباه در این فرودگاه به زمین نشست.
فرود اولین خلبان ایرانی در قلعهمرغیپنجم اسفند ۱۳۰۴ نخستین هوانورد ایرانی به نام «سرهنگ احمدخان نخجوان» در سن ۲۶سالگی، با هواپیما در قلعه مرغی به سلامت فرود امد و به این ترتیب نخستین هواپیمای ایرانی توسط اولین خلبان کشور در آسمان پایتخت به پرواز درآمد. سرهنگ نخجوان در سال۱۳۰۲ برای کسب مهارتهای لازم و شرکت در دورههای آموزشی خلبانی عازم فرانسه و روسیه شده و فارغالتحصیل مدرسه خلبانی فرانسه بود. او با یک فروند هواپیمای «برگه-۱۹» که توسط ایران خریداری شده بود، از فرودگاه «ویلا کویلی» پاریس به مقصد تهران پرواز کرد و پس از گذر از مسیرهای ایستر، ونیز، مکدار، اسکیشهر، حلب و بغداد به تهران رسید و در میدان پرواز فرودگاه قلعه مرغی به زمین نشست.
اولین پرواز داخلیاولین پرواز داخلی در سال۱۳۰۴ از فرودگاه قلعهمرغی به قلههای دماوند صورت گرفت. این پرواز با ۳فروند هواپیمای فرانسوی انجام شد و حدود یکساعت و ۳۰دقیقه طول کشید. در آن زمان هواپیماها تا ارتفاع ۶هزار متری قابلیت پرواز داشتند اما پرواز این هواپیماها در ارتفاع ۷هزار و ۵۰۰متری انجام شد که در آن زمان بیسابقه بود.
اولین پرواز به خارج از کشورحکومت ترکیه در سال۱۳۱۳ گروهی از کارکنان قوای هوایی ایران را دعوت کرد تا همراه هواپیماهای خود دیداری دوستانه از کشورشان داشته باشند. بعد از پذیرش این دعوت، ۵فروند هواپیمای اداکس(هورنت) ساعت ۹:۳۰ روز دوم آبان سال۱۳۱۳ از فرودگاه قلعهمرغی به مقصد آنکارا پرواز کردند و در فرودگاه آنکارا فرود آمدند. این هواپیماها پس از ۱۵روز، ساعت۱۲ روز ۱۷آبان وارد فرودگاه قلعهمرغی شدند و به زمین نشستند.
آشیانههای پرواز موزه میشوند؟فرودگاه قلعه مرغی در تاریخ ۱۲آذر ۱۳۷۵ با شماره ثبت ۱۷۸۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
در اواخر سال ۱۳۸۹ براساس توافقات و مذاکرههای بسیار مالکیت این فرودگاه از نیروی هوایی به شهرداری تهران منتقل شد. مدتی بعد از تغییر کاربری فرودگاه قلعه مرغی و تبدیل آن به بوستان ولایت بحث تبدیل محل آشیانههای سابق فرودگاه که نمادی از سیر تاریخ صد ساله پرواز و هوانوردی در ایران هستند به موزه پرواز مطرح شد اما هنوز این ایده به اجرا درنیامده و اقدامی در این زمینه صورت نگرفته است.
منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: هواپیما فرودگاه ایران هویت شهری همشهری محله فرهنگ میراث فرهنگی منطقه ۱۹ تاریخ عمومی ایران بوستان فرودگاه قلعه مرغی قلعه مرغی ساختمان ها برج مراقبت ساخته شده ساخته شد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۴۷۷۲۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
وضعیت شهر اصفهان عادی است/ادامه پرواز هواپیماها در فرودگاه شهید بهشتی
صبح امروز، جمعه، ۳۱ فروردینماه، چند ریزپرنده مشکوک در حریم هوایی اصفهان توسط پدافند هوایی این استان مورد انهدام پدافند هوایی قرار گرفت و هیچگونه خسارتی به اماکن نظامی و غیرنظامی وارد نشد.
رسانههای غربی این واقعه را اقدامی از سوی رژیم صهیونیستی عنوان و در این زمینه اقدام به نشر اخبار و گزارشهای کذب و غیرواقعی کردند. امیر سرتیپ میهندوست، ارشد نظامی ارتش در استان اصفهان پیرو اخبار منتشر شده درباره فعالیت پدافند هوایی در اصفهان اعلام کرد: صدای انفجار صبح امروز مربوط به شلیک پدافند هوایی به اشیاء مشکوک بوده و هیچ حادثه و خسارتی در پی نداشته است. هماکنون وضعیت نقاط مختلف شهر اصفهان در حالت عادی است و مردم نیز طبق روال همیشه، در حال زندگی عادی و عبور مرور در خیابانهای سطح شهر هستند.امروز بعد از نماز جمعه اصفهان نیز قرار است راهپیمایی مردمی در حمایت از مردم مظلوم غزه و همچنین عملیات موفق وعده صادق از حد فاصل مصلی امام خمینی(ره) تا خیابان فرایبورگ این شهر برگزار شود.
پرواز هواپیماها در فرودگاه شهید بهشتی اصفهان به حالت عادی برگشت.
منبع: خبرگزاری ایسنا